TP. Hồ Chí Minh vừa chính thức thông qua chủ trương đầu tư dự án xây dựng cầu Thủ Thiêm 4 với tổng mức đầu tư hơn 5.063 tỷ đồng. Đây không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần, mà còn được xác định là dự án hạ tầng trọng điểm, mang tính chiến lược trong việc hoàn thiện mạng lưới kết nối giữa khu Nam, khu trung tâm hiện hữu và đô thị mới Thủ Thiêm – khu vực được kỳ vọng trở thành trung tâm tài chính, thương mại và dịch vụ mới của Thành phố trong tương lai.
Trong bối cảnh áp lực giao thông nội đô ngày càng gia tăng, quỹ đất trung tâm hạn hẹp và nhu cầu phát triển không gian đô thị về các hướng Đông, Nam trở nên cấp thiết, việc đầu tư cầu Thủ Thiêm 4 được xem là bước đi có tính toán dài hạn, phù hợp với định hướng quy hoạch tổng thể đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Thông qua chủ trương đầu tư tại kỳ họp HĐND Thành phố
Tại Kỳ họp thứ 7, Hội đồng Nhân dân TP. Hồ Chí Minh khóa X đã thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án xây dựng cầu Thủ Thiêm 4. Quyết định này thể hiện sự đồng thuận cao của lãnh đạo Thành phố đối với yêu cầu cấp bách phải hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông kết nối đô thị mới Thủ Thiêm với các khu vực xung quanh, đặc biệt là khu Nam Thành phố.
Theo nghị quyết được thông qua, dự án cầu Thủ Thiêm 4 sẽ được triển khai theo hình thức đầu tư công. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông TP. Hồ Chí Minh được giao làm chủ đầu tư, chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện, bảo đảm tiến độ, chất lượng và hiệu quả đầu tư.
Tổng mức đầu tư dự án dự kiến hơn 5.063 tỷ đồng, được phân chia thành hai dự án thành phần. Trong đó, dự án thành phần 1 bao gồm công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư với tổng vốn khoảng 1.385 tỷ đồng; dự án thành phần 2 là phần xây dựng cầu Thủ Thiêm 4 với kinh phí khoảng 3.679 tỷ đồng.
Quy mô và hướng tuyến: Kết nối trực tiếp khu Nam với Thủ Thiêm
Theo phương án được phê duyệt, cầu Thủ Thiêm 4 có điểm đầu tại đường Nguyễn Văn Linh, khu vực giao với cầu Tân Thuận 2 (thuộc phường Tân Thuận), và điểm cuối tại đường Nguyễn Cơ Thạch, nằm trong khu đô thị mới Thủ Thiêm (phường An Khánh).
Tuyến công trình có tổng chiều dài khoảng 2,16 km, trong đó phần cầu chính vượt sông Sài Gòn dài khoảng 1,635 km. Cầu được thiết kế với quy mô 8 làn xe, bao gồm 6 làn cơ giới và 2 làn hỗn hợp, vận tốc thiết kế 60 km/h. Đây là quy mô tương đối lớn, phù hợp với chức năng là trục giao thông chính, có khả năng tiếp nhận và phân phối lưu lượng giao thông liên khu vực trong dài hạn.
Việc lựa chọn hướng tuyến kết nối trực tiếp từ đường Nguyễn Văn Linh – trục xương sống của khu Nam – sang Thủ Thiêm cho thấy rõ mục tiêu mở ra một hành lang giao thông mới theo trục Đông – Nam, góp phần tái cấu trúc không gian giao thông đô thị của Thành phố.
Lộ trình triển khai đến năm 2028
Về tiến độ thực hiện, theo kế hoạch, công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư sẽ được triển khai từ quý I/2026 đến quý I/2027. Song song đó, Thành phố sẽ tổ chức lựa chọn nhà thầu, chuẩn bị các điều kiện cần thiết để khởi công xây dựng công trình vào quý IV/2026.
Dự án dự kiến hoàn thành và đưa vào khai thác trong quý IV/2028. Với lộ trình này, cầu Thủ Thiêm 4 sẽ đồng bộ về thời gian với nhiều công trình hạ tầng quan trọng khác đang và sẽ được triển khai tại khu đô thị mới Thủ Thiêm cũng như khu Nam Thành phố.
Việc xác định mốc tiến độ cụ thể không chỉ giúp các cơ quan quản lý chủ động trong công tác điều hành, mà còn tạo cơ sở để người dân, doanh nghiệp theo dõi, giám sát và kỳ vọng vào hiệu quả thực tế của dự án.
Bối cảnh hạ tầng Thủ Thiêm và khoảng trống kết nối khu Nam
Theo UBND TP. Hồ Chí Minh, trong những năm qua, hệ thống hạ tầng giao thông chính trong khu đô thị mới Thủ Thiêm đã cơ bản được đầu tư hoàn chỉnh. Bốn tuyến đường trục chính, hệ thống hạ tầng kỹ thuật khu dân cư phía Bắc, trục đường Nguyễn Cơ Thạch và nhiều hạng mục khác đang trong giai đoạn hoàn thiện, dự kiến đưa vào khai thác trong năm 2025.
Tuy nhiên, một thực tế đặt ra là hiện nay Thủ Thiêm mới chỉ kết nối giao thông thuận lợi với khu trung tâm hiện hữu thông qua các cầu và tuyến đường hướng về phường Sài Gòn và phường Thạnh Mỹ Tây. Trong khi đó, khu vực này vẫn chưa có kết nối trực tiếp với phường Xóm Chiếu, phường Tân Thuận và toàn bộ khu đô thị Nam Thành phố – nơi tập trung đông dân cư, nhiều khu chế xuất, khu công nghiệp và các trục giao thông quan trọng.
Sự thiếu hụt kết nối này không chỉ làm giảm hiệu quả khai thác hạ tầng đã đầu tư tại Thủ Thiêm, mà còn khiến áp lực giao thông dồn lên các tuyến và cầu hiện hữu như cầu Kênh Tẻ, cầu Khánh Hội, cầu Nguyễn Văn Cừ, cầu Ông Lãnh và trục đường Nguyễn Tất Thành.
Dự án trọng điểm, cấp bách trong chiến lược phát triển đô thị
Từ những phân tích trên, TP. Hồ Chí Minh xác định dự án đầu tư xây dựng cầu Thủ Thiêm 4 là công trình trọng điểm, có tính cấp bách và cần được ưu tiên bố trí nguồn lực triển khai trong giai đoạn tới. Đây là bước đi cần thiết nhằm đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật toàn khu đô thị mới Thủ Thiêm theo đúng quy hoạch đã được phê duyệt ở cấp Trung ương.
Không chỉ giải quyết bài toán giao thông trước mắt, cầu Thủ Thiêm 4 còn đóng vai trò là hạ tầng “mở đường” cho quá trình giãn dân, giãn chức năng đô thị từ khu trung tâm cũ sang các khu vực mới, đặc biệt là khu Đông và khu Nam. Khi kết nối được cải thiện, các dòng chảy đầu tư, lao động và dịch vụ sẽ được phân bổ hợp lý hơn, góp phần giảm áp lực lên khu vực lõi trung tâm.
Chia sẻ lưu lượng, giảm ùn tắc cho nội đô
Sau khi hoàn thành, cầu Thủ Thiêm 4 được kỳ vọng sẽ mở ra một hướng kết nối giao thông hoàn toàn mới theo trục Đông – Nam. Công trình sẽ trực tiếp liên thông khu Nam TP. Hồ Chí Minh với khu trung tâm hiện hữu và khu vực phía Đông, đặc biệt là TP. Thủ Đức trước đây.
Với vai trò này, cầu Thủ Thiêm 4 sẽ chia sẻ đáng kể lưu lượng giao thông cho các tuyến đường và cây cầu hiện đang quá tải, như trục Nguyễn Tất Thành – cầu Khánh Hội, cầu Kênh Tẻ, cầu Ông Lãnh, cầu Nguyễn Văn Cừ. Việc phân luồng hợp lý sẽ góp phần hạn chế tình trạng ùn tắc giao thông kéo dài, đặc biệt trong giờ cao điểm, đồng thời nâng cao mức độ an toàn giao thông cho người dân.
Mảnh ghép trong tổng thể hạ tầng liên vùng
Cầu Thủ Thiêm 4 không phải là một dự án đơn lẻ, mà là một mảnh ghép quan trọng trong tổng thể chiến lược phát triển hạ tầng giao thông của TP. Hồ Chí Minh. Cùng với các công trình trọng điểm khác như nút giao An Phú, Quốc lộ 50, đường Vành đai 2, Vành đai 3, hệ thống đường trên cao và các trục cao tốc hướng tâm, dự án sẽ góp phần từng bước hoàn thiện mạng lưới giao thông liên vùng theo quy hoạch.
Khi các tuyến kết nối này được hình thành đồng bộ, Thành phố sẽ nâng cao đáng kể năng lực hạ tầng, mở rộng không gian giao thông và không gian phát triển đô thị, đồng thời tạo điều kiện để phát triển các mảng xanh, cải thiện môi trường sống và chất lượng đô thị.
Động lực mới cho phát triển kinh tế – xã hội
Từ góc độ kinh tế – xã hội, cầu Thủ Thiêm 4 được kỳ vọng sẽ tạo ra những tác động lan tỏa tích cực. Việc rút ngắn thời gian di chuyển giữa khu Nam, Thủ Thiêm và khu trung tâm sẽ giúp giảm chi phí logistics, tăng hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp và nâng cao sức hấp dẫn đầu tư cho các khu vực dọc theo tuyến.
Bên cạnh đó, hạ tầng giao thông được cải thiện cũng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận các dịch vụ công, giáo dục, y tế và việc làm, góp phần nâng cao chất lượng sống và thúc đẩy phát triển bền vững.
Kết luận
Việc TP. Hồ Chí Minh quyết định đầu tư hơn 5.000 tỷ đồng xây dựng cầu Thủ Thiêm 4 cho thấy tầm nhìn dài hạn và quyết tâm của Thành phố trong việc tháo gỡ các “nút thắt” hạ tầng, tạo nền tảng cho phát triển đô thị hiện đại, đồng bộ và bền vững.
Khi hoàn thành và đưa vào khai thác, cầu Thủ Thiêm 4 không chỉ là một công trình giao thông mới, mà còn là biểu tượng cho giai đoạn phát triển tiếp theo của TP. Hồ Chí Minh – nơi hạ tầng đi trước một bước, mở đường cho không gian đô thị rộng mở và những cơ hội phát triển mới trong tương lai.
